Ο ρόλος του κλινικού διαιτολόγου

Ο διαιτητικός χειρισμός των ατόμων που καταφεύγουν στην χειρουργική αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας με οποιαδήποτε από τις χειρουργικές τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα, είναι συχνά αρκετά δύσκολος και φυσικά μακροχρόνιος. Η διαιτητική παρέμβαση απαιτεί εκτός από το σχεδιασμό ενός διατροφικά επαρκούς διαιτολογίου, την γνώση των μεταβολικών διαταραχών που πολλές φορές ακολουθούν τις επεμβάσεις αυτές, καθώς και προσπάθεια για αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς των ασθενών, όπως η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και η ψυχολογική υποστήριξη.

Οι ασθενείς που πάσχουν από νοσογόνο παχυσαρκία χρειάζεται να παρακολουθούνται από μια οργανωμένη ομάδα επιστημόνων, ειδικών σε θέματα παχυσαρκίας. Στην ομάδα αυτή συμμετέχει και εξειδικευμένος κλινικός διαιτολόγος με κύριο μέλημά του να ενημερώσει, να εκτιμήσει, να εκπαιδεύσει αλλά και να συμμετέχει στη θεραπεία τους, τόσο πριν όσο και μετά τη βαριατρική επέμβαση με οποιαδήποτε χειρουργική τεχνική. Ο κάθε ασθενής παρουσιάζει ένα μοναδικό σύνολο δυσκολιών στην παρακολούθησή του με σκοπό την απώλεια βάρους και γι αυτό το λόγο η θεραπεία του θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη

Πριν από την επέμβαση ο κλινικός διαιτολόγος θα πρέπει:

  • Να εκτιμήσει αναλυτικά την κατάσταση θρέψης του ασθενούς με βάση τα ανθρωπομετρικά (ηλικία, φύλο, ύψος και βάρος, Δ.Μ.Σ., πλεονάζον βάρος, λιπομέτρηση) αλλά και άλλα στοιχεία όπως είναι το ιστορικό βάρους και οι προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες.
  • Να καταγράψει τη διατροφική πρόσληψη και τις διατροφικές συνήθειες με βάση το διατροφικό ιστορικό (ανάκλησης 24ώρου και συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων) και να εντοπίσει την ύπαρξη διαταραγμένης διατροφικής συμπεριφοράς.
  • Να καταγράψει τυχόν τροφικές αλλεργίες και δυσανεξίες, την κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, την λήψη συμπληρωμάτων διατροφής ή άλλων ουσιών κ.λ.π.
  • Να εκτιμήσει το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας.
  • Να εκτιμήσει τα κίνητρα, την προθυμία και τη δυνατότητά του ασθενούς να συνεργαστεί αρμονικά με τη βαριατρική ομάδα πριν και μετά το χειρουργείο.
  • Να εξηγήσει στον ασθενή τις διατροφικές αλλαγές που απαιτούνται μετά την επέμβαση και να τον εκπαιδεύσει σε αυτές με την εφαρμογή συγκεκριμένου προγράμματος αλλαγής της διατροφικής συμπεριφοράς.

Μετά τη χειρουργική επέμβαση ο κλινικός διαιτολόγος θα πρέπει να συναντά τον ασθενή, σε τακτά προκαθορισμένα χρονικά διαστήματα και να παρακολουθεί:

  • Το σωματικό βάρος και το ρυθμό απώλειάς του.
  • Τη σύσταση του σώματος (με λιπομέτρηση)
  • Τις αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις του.
  • Την πιθανή ύπαρξη και σοβαρότητα γαστρεντερικών συμπτωμάτων.
  • Τη διαιτητική πρόσληψη και συμπεριφορά του.
  • Την πορεία της σίτισης και την τήρηση των διαιτητικών οδηγιών.
  • Την ύπαρξη κλινικών σημείων κακής θρέψης.
  • Την πρόληψη τυχόν επιπλοκών που σχετίζονται με τη διατροφή του.
  • Την τήρηση ή όχι της φαρμακευτικής αγωγής (συμπληρώματα κ.λ.π).
  • Τη φυσική του δραστηριότητα
  • Την πρόοδο του ασθενούς σχετικά με την αλλαγή στην διατροφική συμπεριφορά του.

Ο ρόλος λοιπόν του εξειδικευμένου κλινικού διαιτολόγου, ως μέλος της βαριατρικής ομάδας είναι εξαιρετικά σημαντικός, τόσο για τη διαδικασία, όσο και για την έκβαση της βαριατρικής επέμβασης, καθώς και για τη μακροχρόνια αποτελεσματικότητά της. Ο κλινικός διαιτολόγος θα πρέπει να προσφέρει στον ασθενή μακροπρόθεσμη, προσεκτική, ελαστική και εξατομικευμένη φροντίδα ώστε να επιτευχθεί ελεγχόμενη απώλεια βάρους με επαρκή πρόσληψη τροφής.